Grochów

Teatr Malabar Hotel świętuje w tym roku dziesięciolecie istnienia dwiema jesiennymi premierami. Pierwszą jest Grochów, zrealizowana na Scenie Przodownik teatralna miniaturka oparta na znanym opowiadaniu Andrzeja Stasiuka. Ciekawa to rzecz w repertuarze Malabarów, choć nie zaskakująca – zdarzały im się już spektakle tak kameralne, że aż klaustrofobiczne, a ich przywiązanie do brzmienia służącej im na scenie literatury zdaje się rosnąć z każdym tytułem. Tekst został tu nienachalnie opracowany przez towarzyszącego znów Marcinom Bikowskiemu i Bartnikowskiemu Łukasza Lewandowskiego, rozdzielony między trzy głosy i podany z czułością, jakiej spodziewać by się należało po lokalnych grochowskich patriotach. Trzej aktorzy traktują go z ostrożnością i uwagą badaczy, może naukowców pochylających się nad artefaktami dawnych epok, może koronerów szukających na miejscu zbrodni ledwo widocznego drobiazgu, który wyjaśni tajemnicę. Oczywiście – tajemnicę przemijania. Stasiukowe pożegnanie ze zmarłym przyjacielem, wpisane w tęsknotę za przestrzenią dziecięcych zabaw, staje się dla Malabarów laboratorium pamięci rozumianej szerzej niż przez jednostkowe doświadczenie. „Brakuje mi szczątków – pada ze sceny, i mowa już nie tylko o rozsypanych na połoninie prochach kolegi – dowodów, że żyliśmy prawdziwie”. Za sterylnym pulpitem badaczy mieści się bowiem świat wpisany w peerelowskie plany Stolicy, ale wypełniony śmietniskiem materialnych pamiątek, koszmarnych figurek, gumowych fluorescencyjnych kościotrupów, które górują nad miastem przeskalowanych modeli, świat kiczowatych okropieństw, zaludniających pamięć dorosłych dziś dzieci lat osiemdziesiątych i początku dziewięćdziesiątych zeszłego wieku. I – niezrozumiały dla dorastających dziś. Można przy ich pomocy bawić się do rana, ale Malabar bawi się nimi ledwie przez godzinę. Dość, by zostawić widzów z pytaniem, czy żałoba po życiu offline, po doświadczeniach zdobywanych poza chmurą, nie powinna być przynajmniej tak dotkliwa, jak po śmierci najbliższych.