Szkiełko, nie serce

Nie ma w polskim teatrze twórcy, który tak konsekwentnie propagowałby zaufanie do empirii i wiedzy. W żarliwych krucjatach Mateusza Pakuły przeciwko foliarzom, płaskoziemcom i denialistom klimatycznym wyczuwa się lęk przed chaosem, w jaki może osunąć się świat opanowany przez samozwańcze autorytety i pleniące się bujnie teorie spiskowe.

Projektariuszka

Marta Szypulska komponuje stroje. Odważnie operuje kolorami i materiałami, zestawia ze sobą nieoczywiste elementy. Tworzy „performatywną modę” i „performatywną scenografię”. Swoją markę zbudowała w niecałe sześć lat.

Opera z kolumnadą

W Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w końcu pojawia się nadzieja na zmianę. Bo już wiadomo, że nowy dyrektor naczelny Boris Kudlička nie zamierza dzielić odpowiedzialności za profil instytucji z dotychczasowym dyrektorem artystycznym Mariuszem Trelińskim.

Nic się nie zmieniło

W 2017 roku nie uwierzyłabym, że w 2025 roku wciąż będziemy musiały walczyć o te same sprawy. Przestaję się dziwić, że siła teatru politycznego w Polsce malała z roku na rok po premierze Klątwy – pisze dramaturżka spektaklu Olivera Frljicia.

Pomnik niezgody

Może zbyt długo łudziliśmy się, że to sztuka dokona za nas realnej zmiany – zamiast widzieć w niej narzędzie diagnozy, czasem wręcz profetycznej. Frljić postawił trafną diagnozę, lecz rzeczywistość nie tylko jej nie przyjęła – odpowiedziała kontratakiem.

Nie mamy żadnych kart

– Obawiam się, że wojna jest nieunikniona. Ta nagromadzona agresja musi jakoś wybuchnąć – Agnieszka Holland opowiada o polityce i swoich dwóch klasycznych filmach: Kobiecie samotnej i Europie, Europie, które właśnie zostały przełożone na język teatru.

Ja tylko opisuję

Dwa spektakle o doświadczeniu wojny i migracji. Niby różne, a w istocie podobne – bo w opisie drastycznych zdarzeń zaskakująco wstrzemięźliwe, unikające wyraźnego stanowiska, idące środkiem drogi.

Ewa Dałkowska: chciała wolności

Była królową, arystokratką języka, artykulacji i tembru. Niepowtarzalnego, jedynego takiego tembru w polskim teatrze i kinie, tembru stuprocentowej świadomości, co się mówi, kiedy oraz po co! – zmarłą 8 czerwca Ewę Dałkowską wspomina Jacek Poniedziałek.

Nowa przestrzeń

– Mam łatwość wchodzenia w sceniczny świat Warlikowskiego. Stanowimy rodzinę, która cały czas walczy – mówiła Ewa Dałkowska na łamach „Teatru”. Przypominamy rozmowę, którą opublikowaliśmy w 2012 roku z okazji przyznania aktorce Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza za rolę w spektaklu Koniec.

Wyjście z brzucha wieloryba

Ceniona, nagradzana, popularna reżyserka teatralna, która zdecydowała się odejść z teatru. Agnieszka Glińska opowiada o powodach swojej zawodowej wolty i o szukaniu dla siebie miejsca w obszarze terapii i psychologicznej pomocy innym.

Jogolobby

Co czwarta osoba na widowniach teatrów w Polsce ćwiczy jogę. Wśród aktorek i aktorów ten procent jest jeszcze wyższy. Co mają wspólnego joga i teatr? Bardzo wiele.

Wszystkie wasze duchy

Jaki jest sens i jakie są możliwości teatru proponowanego przez Marcina Wierzchowskiego? Czy odnalazłszy „kolektywną ranę”, twórca może ją uleczyć, czy tylko odsłonić i zajrzeć do środka?

Jaka piękna gównoburza

Karetki pod teatrem odwożące omdlałych widzów. Protesty środowisk katolickich. Ostre przedmioty brutalnie wkłuwane w ciała aktorek. Niemarkowany seks na scenie. Estetyczne uniesienie, wzniosłość i groza, inność i wspólnota. Florentina Holzinger wraca z nowym spektaklem.

Młot na czarownice

Wrocławskie Heksy odzwierciedlają bieżące nastroje społeczne: zwrot konserwatywny, niespełnione lewicowe obietnice, rosnący w siłę faszyzm, wywołane tym wszystkim poczucie beznadziei i bezsilności. Tylko po co dawać im tyle miejsca, nie oferując nic w zamian?

Zmywanie wstydu

Przeciw powielaniu gestów stygmatyzacji; za myśleniem o przyszłości i reparacji; przeciw zamykaniu wirusa w historii, a wraz z nim tych, którzy stali się jego nosicielami – oto strategie nowego pokolenia rodzimych artystów pracujących z doświadczeniem HIV/AIDS.

„Klasyka Żywa”. Czego nie widać

Ten konkurs pokazuje dobitnie, jak żywe jest środowiskowe zapotrzebowanie na uświęconych i oswojonych obrazoburców, dokonujących pozornych przekroczeń w bezpiecznych ramach – o „Klasyce Żywej” pisze członkini komisji artystycznej ostatniej edycji.

12 x Ukraina

Od kobiecej klasyki po emigracyjny queer – dramaturżka i kuratorka ze Lwowa poleca jedenaście ukraińskich sztuk i jedną powieść, które warto wystawić w Polsce. Ściągawka dla dyrektorów naszych teatrów.

Teatr katolickiej obietnicy

Jeśli widzieć katolicyzm jako najpopularniejszy w Polsce system pozwalający na przejście przez śmierć i ciemność w nadziei na spotkanie z czymś, co im zaprzecza, to trzeba przyznać, że teatr Leszka Mądzika był takiemu katolicyzmowi bardzo bliski.

Polski teatr terapii

Twórcy teatru terapeutycznego poprzestają na opowiadaniu historii. W bezpiecznych ramach świata przedstawionego mieszczą się oczywiście przemiany (wynikające z procesów terapeutycznych), ale dotyczą one wyłącznie bohaterów.

Możliwość uczty

Teksty Pawła Soszyńskiego oferują oldskulowe przyjemności: oto krytyka teatralna oparta na swobodzie w wyrażaniu osobistego przeżycia, posługiwaniu się metaforą i stosowaniu chwilami rozpasanego, zdobnego – ale jakże własnego – języka.

Dizajnerka dźwięku

Laguna w TR Warszawa intryguje swoją postklubową, posthorrorową audiosferą. Jej autorka Justyna Stasiowska nie pierwszy raz dowodzi, że we współczesnym teatrze warto nie tylko patrzeć, ale i słuchać.